งานประชุมวิชาการนานาชาติ Synthetic Biology and Future Food Networking Forum และ International Bioprocessing Association (IBA) Subject Conference 2025 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 5–7 พฤศจิกายน 2568 ณ โรงแรม รามาดา พลาซา บาย วินด์แฮม แบงคอก แม่น้ำ ริเวอร์ไซด์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเวทีให้นักวิทยาศาสตร์ชั้นนำ นวัตกร และผู้กำหนดนโยบายจากทั่วโลก มาร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองและความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อขับเคลื่อนการเปลี่ยนผ่านอย่างยั่งยืนในระบบอาหาร พลังงาน และสภาพภูมิอากาศ
การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่าง กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) ด้วยงบสนับสนุนจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคน และทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.) และการสนับสนุนจากหลากหลายหน่วยงาน รวมถึง Hub Net Zero
งานประชุมจัดขึ้นภายใต้ธีม “Bio-Circular-Green (BCG) Innovation and Nature-Based Pathways to Net Zero” โดยเป็นเวทีเชื่อมโยงองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์จากหลากหลายสาขา และส่งเสริมนวัตกรรมเพื่อสร้างเศรษฐกิจชีวภาพอย่างยั่งยืน
ช่วงพิธีเปิดเริ่มต้นด้วยคำกล่าวต้อนรับโดย ศ. ดร.นวดล เหล่าศิริพจน์ ผู้อำนวยการบัณฑิตวิทยาลัยร่วมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม (JGSEE) มจธ. และผู้อำนวยการประสานงาน วิทยสถานวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย (ธัชวิทย์) ซึ่ง ศ. ดร. นวดล ได้เน้นย้ำถึงบทบาทสำคัญของชีววิทยาสังเคราะห์และแนวทางแก้ปัญหาที่อาศัยธรรมชาติ (Nature-Based Solutions) ในการรับมือกับความท้าทายระดับโลก ตั้งแต่ความมั่นคงทางอาหาร การเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน ไปจนถึงการบรรเทาและการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
จากนั้นเป็นคำกล่าวเปิดและแถลงนโยบายโดย ดร.ณิรวัฒน์ ธรรมจักร์ ผู้อำนวยการ บพค. ซึ่งได้กล่าวถึงยุทธศาสตร์การจัดสรรทุนวิจัยของประเทศไทยในการสนับสนุนนวัตกรรม BCG และการเปลี่ยนผ่านสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน พร้อมเน้นบทบาทสำคัญของชีววิทยาสังเคราะห์และเทคโนโลยีชีวภาพขั้นสูงในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของภาคอุตสาหกรรมไทย
ดร.ณิรวัฒน์ยังได้กล่าวถึงโครงการการสร้างสาหร่ายสายพันธุ์ใหม่ด้วยนวัตกรรมชีววิทยาสังเคราะห์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดักจับคาร์บอนไดออกไซด์จากอุตสาหกรรมเพื่อสนับสนุนเป้าหมายการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ของประเทศไทย ซึ่งเป็นตัวอย่างของการนำวิทยาศาสตร์ชีวภาพขั้นสูงมาใช้สร้างประโยชน์ทั้งต่อสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจควบคู่กัน
ช่วงพิธีเปิดงานยังได้รับเกียรติจากผู้แทนหน่วยงานสำคัญหลายท่านร่วมแถลงนโยบาย อาทิ ดร.สิริพร พิทยโสภณ รองผู้อำนวยการสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) ซึ่งได้แถลงยุทธศาสตร์การพัฒนาชีววิทยาสังเคราะห์และอาหารแห่งอนาคต และ ผศ.ดร.ศิรินันท์ กุลชาติ รองผู้อำนวยการสำนักกลยุทธ์พัฒนาความร่วมมือนานาชาติและใช้ประโยชน์งานวิจัยระบบ ววน. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ซึ่งได้นำเสนอชีววิทยาสังเคราะห์ในฐานะกลไกขับเคลื่อนอุตสาหกรรมไทย
ภายในงานประชุม ศ. ดร.นวดล เหล่าศิริพจน์ ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นผู้จัดการ Hub Net Zero ด้วยนั้น ได้บรรยายพิเศษเรื่อง “Bio-CCU via Synthetic Biology in Microalgae: A National Initiative under the TAS–PMU-B and Thai SynBio Consortium” ซึ่งเป็นการแนะนำโครงการพัฒนานวัตกรรมสาหร่ายขนาดเล็กสำหรับการดักจับคาร์บอนและการผลิตสารชีวเคมีมูลค่าสูง ที่มุ่งเน้นการพัฒนาใน 3 ด้านสำคัญ ได้แก่ 1) การใช้ชีววิทยาสังเคราะห์เพื่อพัฒนาสายพันธุ์สาหร่ายที่มีประสิทธิภาพสูงในการใช้ CO₂ และทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่ท้าทาย 2) การพัฒนาระบบเพาะเลี้ยงที่ยั่งยืนที่มีประสิทธิภาพสูงและลดการใช้พลังงาน และ 3) การพัฒนาเทคโนโลยีไบโอรีไฟเนอรีเพื่อผลิตสารชีวภัณฑ์มูลค่าสูง โครงการนี้ดำเนินการโดยกลุ่มมหาวิทยาลัยและสถาบันวิจัยชั้นนำประกอบด้วย มจธ. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยนเรศวร และมหาวิทยาลัยมหิดล ด้วยทุนสนับสนุนจาก บพค.
การประชุมในครั้งนี้ประกอบด้วย 4 หัวข้อหลัก ได้แก่ Synthetic Biology & AI, Future Food & Protein Systems, Green Carbon & Lignin Applications และ Energy & Environmental Innovations โดยมีกิจกรรมการนำเสนอปาฐกถา การบรรยายนำเสนอผลงานวิจัย การนำเสนอผลงานแบบโปสเตอร์ การประชุมเชิงปฏิบัติการ นิทรรศการ และกิจกรรมสร้างเครือข่ายความร่วมมือ
ด้วยการส่งเสริมความร่วมมือข้ามภาคส่วนและการสร้างพันธมิตรระดับโลก งาน Synthetic Biology and Future Food Networking Forum และ International Bioprocessing Association (IBA) Subject Conference 2025 ได้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของประเทศไทยในการขับเคลื่อนชีววิทยาสังเคราะห์ให้เป็นกลไกสำคัญของนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน และเป็นส่วนหนึ่งของเส้นทางสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนของประเทศ
ขอขอบคุณภาพข่าวจาก บพค.
